Hoe ontwikkelt de economie zich volgend jaar?

De economische prognoses voor 2023 sluiten aan bij het huidige weertype, zo vlak voor de kerstdagen. Het belooft volgens economen een somber jaar te worden. De groeipercentages liggen tussen 0,4 en 0,8 procent. Dat is even slikken, na ongeveer 4,2 procent economische groei in 2022. Onder meer de energiecrisis en inflatie zetten een rem op de Nederlandse economie. Pas in 2024 kan de zon af en toe doorbreken.

De energiecrisis blijft één van de grootste stoorzenders voor de economie. Er geldt dan wel een prijsplafond per 1 januari, maar wie boven de vastgestelde grens van 1200 m3 gas en 2900 kWh stroom komt, betaalt ook gelijk veel meer. Energiemaatschappijen hebben aangekondigd de tarieven per 1/1/2023 opnieuw fors te verhogen. Daarnaast stijgen de energiebelasting en de btw, die weer terugkeert naar 21 procent. Naar schatting gaan 1,3 miljoen huishoudens volgend jaar meer voor energie betalen. Ongeveer 40 procent van alle huishoudens zal er niet in slagen onder het prijsplafond blijven. Consumenten houden dan ook zeker in de eerste kwartalen van 2023 de hand op de knip. Economen verwachten dat de consumptie van huishoudens slechts met 0,2 procent toeneemt. In 2024 stijgen uitgaven van consumenten naar 2,1 procent, zo blijkt uit prognoses.

Hoofd boven water
Ook de industrie, visserij, glastuinbouw en andere grootverbruikers van gas en elektriciteit krijgen het zwaar te verduren. Sommige bedrijven hebben nu al moeite het hoofd boven water te houden, dat zal volgend jaar niet verbeteren. De kans is groot dat energiekosten niet meer dalen naar het niveau van voor de oorlog in Oekraïne. Een lichtpuntje is de snelle aanleg van LNG-terminals, waarmee de gasvoorraad op peil kan worden gehouden. Het omzetten van LNG naar aardgas brengt echter weer hogere kosten met zich mee. Deskundigen zien hoe dan ook een zeer beperkte groei en zelfs een krimp in een kwart van de sectoren ontstaan. De zakelijke dienstverlening en de IT vertonen een iets florissanter beeld. De economische regio’s waar deze sectoren sterk zijn vertegenwoordigd, Groot-Amsterdam en Brainport Eindhoven, kunnen dan ook op een groei van respectievelijk 2,1 en 1,5 procent rekenen.

Inflatie daalt geleidelijk
De inflatie neemt volgend jaar verder af, maar niet met zulke stappen dat de consument het acuut in zijn portemonnee merkt. Het inflatiepercentage bedroeg in november 11,2 procent. Specialisten bij banken en internationale organisaties gaan er vanuit dat de inflatie volgend jaar uiteindelijk afzakt tot 3,5 à 4 procent. Alleen de OESO is met 8,5 procent negatiever. Zij past echter een geharmoniseerde Europese meetmethode toe, wat voor Nederland over het algemeen een hoger inflatiepercentage oplevert. Het prijsplafond voor energie zal, ondanks zijn ‘weeffouten’, toch een verzachtend effect voor consumenten hebben. Economen zien een dalende inflatie als opmaat voor een renteverlaging aan het einde van het jaar en de weg naar een bescheiden herstel in 2024. De geschatte groeipercentages liggen voor 2024 om en nabij 1 procent.

Door: Martin Neyt