De lerende organisatie
08-04-2021

Technologische vernieuwing, veranderingen van behoeften van klanten en van medewerkers volgen elkaar zo snel op dat alleen flexibele en slagvaardige organisaties de sprong naar de toekomst kunnen maken. Organisaties staan voor de uitdaging om tijdig de benodigde kennis ‘in huis te hebben’, en de gewenste houdingen en vaardigheden te ontwikkelen bij hun medewerkers om zo effectief te kunnen inspringen op veranderende omstandigheden. Dit vraagt om een stevig en passend beleid om het lerend vermogen van de organisatie op verschillende niveaus (individu, teams, afdelingen) te vergroten. In dit artikel gaan we hier nader op in.
De lerende organisatie
Emeritus hoogleraar digitale didactiek P.R.J. Simons beschreef deze noodzakelijke ontwikkeling al in 1990 in zijn stuk “Leren leren in een Lerende organisatie”. Een stuk dat nog altijd actueel is.
Volgens Peter Senge, Amerikaans wetenschapper op het gebied van kennismanagement en organisatiekunde, verdwijnt één derde van de 500 bedrijven binnen 15 jaar en bedraagt de gemiddelde levensduur van een bedrijf ongeveer 40 jaar.
Met dit in uw achterhoofd is het verstandig om u af te vragen waarin u en uw organisatie kunnen investeren om toekomstproof te blijven.
Met zijn basiswerk “The Fifth Discipline. The art and practise of the learning organization” uit 1990 schetst Senge een organisatie die in staat is om snel op veranderingen in te spelen door scholing, ontwikkeling en initiatief te stimuleren door middel van 5 disciplines.
De 5 disciplines van Senge:
1. Persoonlijk meesterschap
2. Mentale modellen
3. Gemeenschappelijke Visie
4. Teamleren
5. Systeemdenken
Het besef dat een organisatie en haar omgeving een complex geheel is van factoren die elkaar beïnvloeden en die van elkaar afhankelijk zijn (de vijfde discipline) geeft hét belang aan van een Lerende organisatie.
In dit artikel hebben we een tweetal benoemde disciplines voor de Lerende organisatie voor u geselecteerd.
Menselijk potentieel
Het optimaal benutten van het menselijk potentieel is geen benoemde discipline maar wel de basis van de Lerende Organisatie; ‘Het menselijk potentieel’ staat voor het toevoegen van de juiste kwaliteiten, kennis en vaardigheden aan de medewerkers in de organisatie. Dit ‘menselijk kapitaal’ vormt de basis van een steeds belangrijkere concurrentiepositie van organisaties.
Vanuit intern perspectief maar zeker ook vanuit een strategisch perspectief: als organisaties de uitstraling hebben van een Lerende Organisatie ontstaat er een enorme aantrekkingskracht op potentiële talentvolle medewerkers. Zij voelen zich aangetrokken tot een Lerende Organisatie, daar liggen namelijk de (persoonlijke) groeikansen en mogelijkheden.
Persoonlijk Meesterschap
De grenzen van persoonlijk meesterschap, maar ook de mogelijkheden liggen bij de medewerker zelf.
Persoonlijk Meesterschap gaat over het ontwikkelen van bewustzijn bij medewerkers dat persoonlijke groei in feite nooit stopt. Dat blijven ontwikkelen de sleutel is tot succes, groei en relevantie. Dit is van groot belang voor persoonlijke groei en relevantie, maar ook voor de bijdrage aan het gezamenlijke doel.
Leren in Teamverband
Hét onderscheid tussen een Lerende Organisatie en een niet-Lerende Organisatie is het collectief leren (Wierdsma & Swieringa, 2011)*.
De juiste samenstelling van de teams, het individuele leervermogen en de collectieve ambitie is enorm belangrijk bij de ontwikkeling van een lerende organisatie. Het gaat hierbij om het vergroten van het lerend vermogen op alle niveaus binnen een organisatie. Verbinden van de organisatie door ‘leren met en leren van elkaar’, dat is het collectief leren.
Als alle afdelingen het belang van ‘leren van elkaar’ en de onderlinge samenhang zien en daar door middel van collectief leren samen op kunnen sturen, dan gaat een organisatie groeien.
Klanten ervaren dat direct doordat de gezamenlijke output zoveel beter is dan de acties van de losse afdelingen of individuen.
What’s in it for me?
Tot zover de theorie, maar wat betekent dit voor uw organisatie?
Samenvattend wordt in een lerende organisatie ontwikkeling en toepassing aangemoedigd.
- Kennis en know how blijft up-to-date en men leert van elkaar.
- Door veranderingen binnen wet- en regelgeving is er een blijvende behoefte aan het ontwikkelen van vakmanschap. Trends en ontwikkelingen zijn een belangrijk gegeven voor een organisatie.
- Doorgroei betekent écht groei, omdat er door het collectieve leervermogen binnen het team geen kennis of kunde wordt verspild
- Er ontstaan optimaal gevormde teams doordat de organisatie collectief leren met een gezamenlijke ambitie stimuleert en faciliteert.
- Het bereiken van een gezamenlijke ambitie werkt positief voor de hele organisatie en de klant ervaart direct het positieve effect hiervan.
- De juiste ‘potentials’ voelen zich daardoor aangetrokken tot de organisatie en kunnen belangrijke nieuwe medewerkers of ambassadeurs worden.
Zo blijft de Lerende Organisatie zichzelf positief in stand houden. En dat komt de concurrentiepositie van de organisatie meer dan ten goede.
Maatwerk
In eerdere artikelen hebben wij het belang van Duurzame Inzetbaarheid en de kracht van een goed (besteed) opleidingsbudget laten zien. Uit onderzoek van Ministerie van Sociale zaken bleek de Zakelijke Dienstverlening het hoogste opleidingsbudget per persoon te bieden, gemiddeld €990 per persoon tegen gemiddeld €450 per persoon in andere sectoren.
Natuurlijk zijn er binnen de financiële branche de verplichte opleidingen, maar een Lerende Organisatie gebruikt het opleidingsbudget ook voor vaardigheden en persoonlijke (door)ontwikkeling. Verbreding, verdieping, voor het individu en voor de groep. Zo ontwikkelt niet alleen de medewerker zich, ook de teams én de organisatie profiteren.
De lerende organisatie is gebaat bij:
- Passende aansluiting op de gezamenlijke visie en ambitie
- Passende leerstijlen voor het team
- Juiste aansluiting bij het ervaringsniveau van het team en zijn individuen
- Juiste context en inhoud passend bij de omgeving en doelen van de organisatie
Daarom kijkt Lindenhaeghe graag samen met een organisatie naar de juiste maatwerkoplossing. Met organisatiedoelstellingen en de specifieke leer- of ontwikkelbehoefte van het team of bedrijf in ons achterhoofd.
Heeft u vragen of bent u benieuwd naar de mogelijkheden die wij kunnen bieden voor uw Lerende Organisatie. Neem dan contact op via 030-6932348 of via Maatwerk@Lindenhaeghe.nl. We helpen u graag.
Kijk voor meer informatie op www.lindenhaeghe.nl/maatwerk
Lees hier onze volgende blog over DAS en het vitaal vakmanschap van haar ondernemers.
Bronnen
*Wierdsma, A.F.M. & Swieringa, J. (2011). Lerend organiseren en veranderen. Als meer van hetzelfde niet helpt. Groningen/Houten: Noordhoff Uitgevers